|
|
|
|
1(31)/2008 |
|
|
|
|
Spis treści: Wstęp Usługi biblioteczne dla kształcenia na odległość Z Schindlerem w tle Kilka refleksji po przeczytaniu Śmierci książki Łukasza Gołębiewskiego Niecodzienna wizyta w Bibliotece Głównej UEK Sto lat temu... wydano „Anię z Zielonego Wzgórza” Konferencje: Ojcowie Europy - Alcide de Gasperi - wizje rozwoju zjednoczonej Europy w XXI wieku Informacja w świecie cyfrowym Traktat z Lizbony – ratyfikacja i konsekwencje Warsztaty informatyków bibliotek współtworzących katalog NUKAT: wymiana doświadczeń, propozycje usprawnień Problemy bezpieczeństwa zbiorów – zagrożenia i metody zabezpieczeń Biblioteka: klucz do sukcesu użytkowników Wspólnotowe instrumenty monitoringu opinii publicznej: rola Komisji Europejskiej, publikacje Eurobarometr i tendencje migracyjne w integrującej się Europie Przestrzeń informacyjna biblioteki akademickiej - tradycja i nowoczesność II Spotkanie Polskiej Grupy Użytkowników VTLS Virtua Staże zawodowe: Sprawozdanie ze stażu zawodowego w Bibliotece Politechniki Krakowskiej Sprawozdanie ze stażu zawodowego w Bibliotece Głównej Akademii Pedagogicznej w Krakowie Nowości: Nowe czasopisma w zbiorach Biblioteki Najnowsze publikacje w zbiorach Centrum Dokumentacji Europejskiej Nowości Biblioteki Depozytowej Banku Światowego Nowości Biblioteki Depozytowej IMF Nowości Akademickiej Biblioteki Cyfrowej Sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej Akademii Ekonomicznej / Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie w 2007 roku Sprawozdanie za 2007 rok: dydaktyka Podsumowanie dydaktyki bibliotecznej za 2007 r. oraz porównanie ze statystyką dydaktyki za 2006 r. wraz z wnioskami jej dotyczącymi Wystawy 2007 Czy wiesz, że... Wyciągnięte z sieci |
Z Schindlerem w tleOd kilku miesięcy nazwisko Schindlera nie znika ze stron prasy krakowskiej, co podyktowane jest więcej niż jednym powodem. Owszem, w kwietniu 2008 roku przypada setna rocznica jego urodzin, ale dyskusja z Oskarem Schindlerem w tle odbywa się przy okazji wielu różnorodnych wydarzeń. Człowiek o biografii pełnej paradoksów, której wątki krakowskie przyciągają międzynarodową widownię Stevena Spielberga na Zabłocie, a dokładnie Lipową 4, prosi o kilka słów komentarza...  Fot. 1 Ci, którzy z zainteresowaniem śledzą losy fabryki naczyń emaliowanych przy ulicy Lipowej, niedawno odetchnęli z ulgą dzięki decyzji krakowskich radnych. Miejsce zostanie uporządkowane. Muzeum Pamięci. Fabryka Oskara Schindlera – tak będzie się nazywał najmłodszy oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, powołany w dawnej fabryce niemieckiego przemysłowca, Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata. Prezentacja obejmie dokumenty z historii Krakowa z okresu II wojny światowej, a w szczególności historii zagłady narodu żydowskiego. Według Michała Niezabitowskiego, dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, zwiedzający już w marcu 2009 roku będą mogli obejrzeć stałą ekspozycję Kraków - czas okupacji (1939-1945).
Na efekt końcowy zagospodarowania terenu pofabrycznego trzeba będzie poczekać trochę dłużej. Mimo licznych kontrowersji, podzielonych głosów, za kilka lat do promocji dzielnicy Podgórze przyłączy się Muzeum Sztuki Współczesnej. Przed rokiem władze Krakowa ogłosiły konkurs architektoniczny, który wygrali architekci z Florencji - Claudio Nardi i Leonardo Maria Proli. Jury uzasadniło swój wybór tym, że projekt Włochów „harmonijnie wpisuje się w zastaną tkankę przy poszanowaniu walorów emocjonalnych i historycznych fabryki”.  Fot. 2 Ponadto, o dawnym właścicielu fabryki emalii pisano przed dwoma miesiącami w kontekście Marszu Pamięci zorganizowanego w 65. rocznicę likwidacji krakowskiego getta. 16 marca 2008 roku około 1000 osób wyruszyło z pl. Bohaterów Getta do byłego obozu w Płaszowie. Wśród uczestników szli wyjątkowi goście - Szindlerowcy, uratowani przez Schindlera od zagłady, którzy specjalnie na tę okazję przybyli do Krakowa wraz z rodzinami z różnych kontynentów w stulecie urodzin ich wybawiciela. Obok Ocalonych w uroczystej sesji Rady Miasta poświęconej 65. rocznicy likwidacji getta wzięli udział: Thomas Keneally, autor książki Arka Schindlera oraz prof. David Crowe, twórca wielkiej monografii o Schindlerze, członek Rady Naukowej Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie.
Gdyby nie pomysł i inicjatywa prof. Aleksandra B. Skotnickiego, pewnie nie doszłoby do skutku ponowne spotkanie w Krakowie tylu świadków wydarzeń z ulicy Lipowej...  Fot. 3 Schindlerowców połączyła na nowo osoba prof. Skotnickiego, wybitnego krakowskiego hematologa, który z prawdziwym oddaniem przez lata gromadził bezpośrednie relacje, dokumenty, pamiątki. Odnalazł ponad sześćdziesiąt żyjących osób, rozproszonych po świecie. Wyniki swojej pracy zamieścił w książce pod tytułem Oskar Schindler w oczach uratowanych przez siebie Żydów. Publikacja zyskała tytuł Krakowskiej Książki Miesiąca w lutym b.r. i już wkrótce wzbogaci księgozbiór cracovianów w czytelni Oddziału Informacji Naukowej BG UEK. Autor zawarł w książce zapiski indywidualnych wspomnień Schindlerowców, dzieje getta w Podgórzu, fragmenty pamiętnika Emilii, żony Schindlera, artykuły prasowe. Dodatkowo publikację dopełnia bogata kolekcja niepowtarzalnych fotografii, na których przed laty uwieczniono terror okupacji w Krakowie. Ciekawym głosem wypowiada się na łamach niniejszej pozycji Steven Spielberg, reżyser filmu, dzięki któremu historia zagłady Żydów, obywateli Krakowa i ich wybawiciela - Oskara Schindlera obiegła cały świat...  Fot. 4 Między innymi właśnie za „wkład w utrwalanie pamięci o Holocauście” władze UJ przyznały amerykańskiemu reżyserowi w maju b.r. doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Steven Spielberg nie tylko wskrzesił postać Oskara Schindlera w świadomości całego świata, ale przyczynił się do powstania kolejnych dokumentów filmowych, w których ocaleni opowiadają przez co przeszli. Nowa filmografia powstaje od 1994 roku przy Fundacji Zapisu Historii Ocalonych z Shoah na Uniwersytecie Północnej Kalifornii [Survivors of the Shoah - Visual History Foundation] oraz archiwum The Steven Spielberg Film and Video Archive of the U.S. Holocaust Memorial Museum.
Fundacja Shoah zebrała 52 000 relacji wizualnych, przeprowadzonych w 56 krajach, złożonych w 32 językach. Zbiór stanowi największe na świecie archiwum udokumentowanych świadectw ocalałych, wyzwolicieli i świadków wyzwolenia, ratujących i udzielających pomocy, ofiar eugeniki oraz świadków procesów zbrodniarzy wojennych. Od 2006 roku Fundacja podlega College of Letters, Arts and Sciences University of Southern California (USC) i obecnie nosi nazwę USC Shoah Foundation Institute for Visual History and Education [Instytut Historii Wizualnej i Edukacji Fundacji Shoah, USC]. Fundacja od tego czasu poszerzyła zakres misji, podejmując temat walki z uprzedzeniami, nietolerancją i fanatyzmem, przy wykorzystaniu do celów edukacyjnych relacji bezpośrednich świadków. Instytut współpracuje z organizacjami na całym świecie, zapewniając dostęp do archiwum, tworząc programy edukacyjne w wielu językach dla nauczycieli, studentów, uczniów, naukowców i badaczy.  Fot. 5 Powyższa wzmianka o znaczącej fundacji, zainicjowanej przez Stevena Spielberga po wyreżyserowaniu Listy Schindlera, zamyka łańcuch informacji, które łączy osoba niemieckiego biznesmena. W tle wymienionych wydarzeń, ważnych spotkań, publikacji, decyzji ukrywa się postać człowieka, którego wielowątkowa biografia jednych zainspirowała do podjęcia trudnego tematu na kartach książki, z kolei innych do nakręcenia filmu, którego przesłanie dotarło do szerokiego kręgu odbiorców. Kim był, skoro zasłużył sobie na najwyższe izraelskie odznaczenie cywilne przyznane przez kapitułę Instytutu Pamięci Yad Vashem w 1963 roku?
Najprostszą odpowiedź znajdziemy na rewersie medalu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata: „Kto ratuje jedno życie – ratuje cały świat". Ten fragment z Talmudu tłumaczy wielkość Oskara Schindlera, który dosłownie tysiąckrotnie ocalił świat, zatrudniając Żydów zagrożonych eksterminacją w swojej Deutsche Emailwaren-Fabrik przy Lipowej 4.
W kontekście tego cytatu wszelkie kontrowersje wokół jego osoby wydają się blade, bez znaczenia. To, że wstąpił do Abwehry i był szpiegiem w Czechosłowacji i w Polsce, że czerpał zyski z pracy Żydów zanim zmienił swoje myślenie i parę innych faktów uwzględnionych w wielkiej biografii prof. Davida Crowe’a, nie przysłania szalonej odwagi, sprzeciwu Schindlera wobec zła holocaustu. Dyskusja wokół autora listy Schindlera, sceny dyktowania listy pracowników zatrudnionych w fabryce emalii jako licentia poetica Spielberga też nie umniejsza zasług moralnych Niemca. Jak powiedział prof. Szewach Weiss: „nawet jeśli popełniał błędy, człowiek który ratuje ludzi w takim piekle, jest aniołem”. Podobnych aniołów w tamtej rzeczywistości było wiele tysięcy, spośród których tylko - albo aż - 6066 Polaków oficjalnie odznaczono medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Aby oddać hołd prawdzie wypada nam zapoznać się z historią pozostałych świadków, co niewątpliwie umożliwi nam od przyszłego roku nowa wystawa Muzeum Historycznego m. Krakowa albo szybciej publikacja prof. Skotnickiego. A jeśli komuś nie wystarczy słowo i obraz z krakowskiego muzeum i biblioteki, sugeruję podróż do Los Angeles, do USC Shoah Foundation Institute for Visual History and Education.
Katarzyna Bilińska Źródła:
|
|||||||||||
|
|